Zmęczone oczy – objawy i leczenie

Zmęczone oczy utrudniają skupienie się na pracy i innych czynnościach. Zazwyczaj objawia się to pogorszeniem widzenia, bezwiednym pocieraniu oczu i niemiłym wrażeniu suchości oczu. Lekarze określają ten problem terminem astenopii. Jak radzić sobie ze zmęczeniem oczu? Odpowiedź znajdziesz w naszym artykule.

Zmęczone oczy – objawy

Zmęczone oczy objawiają się na wiele różnych sposobów. Niektóre z nich, takie jak podrażnienie i zaczerwienienie, są dość oczywiste. Jednak inne objawy zmęczonych oczu mogą być mylące i nie kojarzyć się akurat z tą sferą zdrowia.

Najczęstsze objawy zmęczonych oczu:

• osłabienie ostrości widzenia
• zaczerwienione gałki oczne i powieki
• ból oczu
• wrażenie suchości oka
• podwójne widzenie
• łzawienie

Rzadziej spotykane objawy zmęczenia oczy przejawiają się wraz z:

- bólem głowy
- bólem szyi
- bólem pleców
- kłopotem ze skupieniem wzroku.

Jakie są przyczyny zmęczonych oczu?

Zmęczenie oczu czyli astenopia, to istotny problem wielu ludzi. Niekiedy dezorganizuje nam dzień, powoduje, że jesteśmy mniej wydajni i nieefektywni w pracy. Zmęczenie oczu odbija się na ogólnym samopoczuciu. Jakie są przyczyny astenopii? Winny jest nadmierny wysiłek mięśni gałek ocznych. To może wydawać się zaskakujące, bo nie odczuwamy ich pracy tak samo jak np. mięśni nóg.

Zmęczony wzrok doskwiera często kierowcom. Spędzając za kierownicą dużo czasu, mięśnie gałek ocznych pozostają w stanie napięcia bez przerwy, przez wiele godzin. Podobny problem spotyka osoby pracujące przed komputerem lub tekstem wydrukowanym. Największe obciążenie powodujące zmęczenie wzroku polega na tym, że oczy skoncentrowane są przez większość czasu na tej samej odległości – np. monitora.

Dokuczliwe objawy zmęczenia wzroku – czy popełniasz te błędy?

Objawy zmęczenia wzroku nie są stanem, na który jesteśmy skazani. Nawet jeśli nasze obowiązki wymagają od nas intensywnej pracy oczu – my sami możemy nieświadomie popełniać błędy i sobie szkodzić. Zmęczenie oczu jest o wiele bardziej uciążliwe gdy:

- nie korygujemy wady wzroku
- nie dbamy o prawidłowe oświetlenie
- nie robimy przerw w pracy

Brak korekcji wad wzroku pogłębia objawy astenopii. Nawet jeśli wydaje nam się, że nasza wada wzroku jest niewielka i możemy obejść się bez okularów czy soczewek – to pozory. W rzeczywistości nasze oczy wykonują wówczas dużo cięższą pracę, a to wzmaga objawy zmęczonych oczu.

Nieodpowiednie oświetlenie odnosi się zarówno do zbyt słabego, jak i zbyt silnego źródła światła. Skupianie wzroku gdy jest mroczno, także powoduje wytężoną pracę mięśni gałek ocznych. Częstym błędem podczas pracy przy komputerze lub w czasie korzystania z telefonu, jest zbyt jasny ekran w stosunku do otoczenia. Monitor będący najjaśniejszym źródłem światła w pomieszczeniu również obciąża wzrok.

Zmęczone oczy – co robić i jak zapobiegać?

Ból oczu i zmęczenie nie muszą utrudniać nam życia. Co robić, gdy zmęczone oczy dokuczają? Jak zapobiegać zmęczeniu wzroku? Oto kilka prostych zasad:

1. Rób przerwy w pracy i ćwicz oczy

Jeżeli pracujesz przed ekranem lub uczysz się czytając (czy to z ekranu, czy z książki) – pamiętaj o systematycznych przerwach. Oderwij wzrok, wstań i podejdź do okna. Możesz też zamknąć oczy na kilka chwil i wziąć głęboki oddech. Ćwiczenia wzroku to technika, z której korzystają ludzie na całym świecie od wielu lat. Gimnastyka gałek ocznych, podobnie jak gimnastyka ciała, pomoże rozluźnić mięśnie i zniwelować napięcia.

2. Wykorzystuj dzienne światło i dostosuj jasność monitora

Dla kondycji oczu najlepsze jest światło dzienne. Jeśli masz możliwość w taki sposób zorganizować swoje miejsce w pracy – zrób to. Przebywaj jak najbliżej okna. A jeśli korzystasz z urządzeń elektronicznych w ciemnym pomieszczeniu – pilnuj, by Twoje oczy nie były bombardowane bardzo silnym strumieniem światła. Wykorzystaj też tryb nocny w komputerze, który ociepla kolory i łagodzi wpływ na wzrok.

3. Nawilżaj oczy kroplami

Krople nawilżające do oczu powinny towarzyszyć każdemu, kto doznaje uczucia zmęczonego wzroku. Łatwe w zastosowaniu krople do zmęczonych oczu wspomagają regenerację i przynoszą ulgę. Dość częstą przypadłością jest zbyt rzadkie mruganie. Gdy koncentrujemy się na jakiejś czynności, mrugamy z mniejszą częstotliwością niż w stanie relaksu. Trudno to kontrolować, dlatego stosuj krople do oczu, które zniwelują ten problem natychmiast.

Komputer a zmęczenie oczu

Komputer i zmęczenie oczu mają bezpośredni związek. Podpowiadamy więc co zrobić, by czas spędzany przed komputerem (bez względu na to czy podczas pracy, nauki, czy podczas rozrywki i odpoczynku) nie przyczyniał się do zmęczenia wzroku:

Ergonomia stanowiska pracy

Na komfort pracy przed komputerem wpływa kilka czynników. Aby zmniejszyć ryzyko odczuwania zmęczenia oczu, należy prawidłowo zorganizować swoje stanowisko. Właściwa odległość oczu od ekranu powinna wynosić 60 cm lub trochę więcej. Zwróć także uwagę na to, by nie trzeba było zadzierać głowy, ponieważ obciąża to kręgi szyjne i powoduje napięcia karku. Monitor powinien znajdować się na wprost linii wzroku lub lekko poniżej.

Na zespół zmęczonego oka - okulary do komputera

Jeśli doskwiera Ci zespół zmęczonego oka – koniecznie zaopatrz się w okulary do komputera. Powłoka blue zatrzymuje światło niebieskie, które może mieć szkodliwy wpływ na wzrok. Ważnym elementem zapobiegania zmęczonym oczom, są okulary z antyrefleksem.

Regularne badania wzroku

Systematyczna kontrola kondycji wzroku pozwoli szybko wychwycić pogłębienie wady. Badanie wzroku należy wykonywać (jeśli nie ma innych problemów z oczami) przynajmniej raz na dwa lata. Jeśli nasz wzrok i zdolność oka do akomodacji ulega osłabieniu – zmęczenie oczu może pojawić się z powodu niedostatecznej korekcji wady.

Bibliografia:

1. K.Tripathy, Computer Vision Syndrome (Digital Eye Strain) (dostęp: 23.03.2023).
2. K. Kaur, B. Gurnani, S. Nayak, N. Deori, S. Kaur, J. Jethani, D. Singh, S. Agarkar, J.R. Hussaindeen, J. Sukhija, D. Mishra, Digital Eye Strain - A Comprehensive Review, Ophthalmol Ther. 2022 Oct; 11(5) (dostęp: 23.03.2023).
3. B. Nowacka, W. Lubiński, Syndrom widzenia komputerowego, czyli wpływ komputerów na narząd wzroku, Okulistyka po dyplomie 2016/02 [dostęp: 23.03.2023].
4. B. Fingerbild, Samoleczenie wzroku metodą dr. Batesa, Wydawnictwo Kos, Katowice 2011.